چطور زجر و درد را در محیط کار تحمل نکنیم؟ جواب این سوال یک کلمه است ارگونومی! حالا ارگونومی چیست؟ تعریف ارگونومی به زبان ساده علم یا راز بدون فشار روانی و جسمی کارکردن در محیط کار است.
در این مقاله در بلاگ راشن به بررسی سوال ارگونومیک چیست میپدازیم. و بعد از متوجه شدن چیستی و مزایای ارگونومی انواع ارگونومی را متوجه میشوید. و تعریفی از ارگونومی فیزیکی، شناختی و سازمانی میخوانید.
با خواندن این محتوا تا انتها با زبان فوق ساده با ارگونومی و فواید آن آشنا میشوید.
ارگونومی چیست و چه مزایایی دارد؟
اِرگونومی Ergonomy یک سری قواعد دو سرسود برای سلامت انسان و کسبوکار (به دلیل افزایش بهرهوری) است. معنی ارگونومی در دو کلمه یونانی Ergo به معنی کار و Nomos به معنای قانون یا قوانین طبیعی است. حالا تعریف آن به یونانی هم به معنای دانش به کاربردن اطلاعات علمی موجود دربارۀ انسان و روشهای علمی تولید چنین اطلاعاتی در محیط کار است.
به نقل از ویکی پدیا: واژه ارگونومی ریشه یونانی دارد و از ἔργον به معنی «کار» و νόμος به معنای «قانون طبیعی» منشأ میگیرد. این واژه برای اولین بار در سال ۱۸۵۷ وارد واژگان مدرن شد که دانشمند لهستانی Wojciech Jastrzębowski این کلمه را در مقاله خود استفاده کرد
ارگونومی (Ergonomics) در واژهنامهها (علم تلفیق کار و شرایط کار با ویژگیها و نیازهای انسانی) تعریف و معنی شده است.
تعریف تخصصی انجمن ارگونومی به این شرح است؛ ارگونومی علم کشف و فهم تراکنش میان انسان و دیگر عناصر سیستم است. و ارائه نظریه، دادهها، اصول و روشهایی برای یک طراحی کارآمد برای بهینهسازی سلامت انسان و عملکرد کلی سیستم است.
تعریف ارگونومی به زبان ساده؛ علمی که مراقب است به عضلات و اسکلت انسان فشار وارد نشود!
اِرگونومی در آمریکا به فاکتورهای انسانی human factor معروف است. و این طور تعریف میشود؛ شاخهای از علم که هدف آن تشخیص تواناییها و محدودیتهای انسانی برای بهبود تقابل انسان با اجسام، سیستمها و محیط است.
ارگونومیک محدودیت و توانایی انسان را بررسی میکند و با توجه به این دادهها به طراحی محیط کار، محصولات و دیگر فعالیتها میپردازد.
کریس آدامز (Chris Adams) کارشناسِ ارگونومی، معتقد است که ارگونومی همه جا وجود دارد!
در فوق سادهترین تعریف ارگونومی یعنی علمی برای راحتتر کردن کارها! حالا هدف دانش ارگونومی مراقبت از نیروی انسانی برای تامین سلامتی، رضایت و ایمنی است. از طرفی با حمایت از انسانها باعث بهبود عملکرد و بهرهوری کل سیستم میشود. البته ارگونومی در محصولات یا حتی ورزش و هرچیزی که با آن سرو کار داریم دخیل است.
مزایا و علمهای یاری رسان ارگونومی
مهمترین مزیت ارگونومی حفظ سلامتی عضلانی_اسکلتی کارمندان است. دیگر مزایای ارگونومیک به شرح زیر است.
- کاهش هزینههای درمانی
- افزایش بهرهوری کارمندان و سیستم
- افزایش کیفیت محصولات
- افزایش دقت و مشارکت کارکنان
- افزایش ایمنی
- بهبود روابط اجتماعی کارمندان
علم ارگونومی از دیگر علوم برای کمک به تعامل کارکنان با محیط کاری استفاده میکند. این علوم به شرح زیر است.
- آنتروپومتری یا آنترومتری: اندازهگیری بدن انسان، تعیین شکل آن، جمعیت و تغییرات
- بیومکانیک؛ عضلات، مفاصل، تاثیر نیرو، قدرت و اهرمها
- فیزیک محیطی؛ صدا، نور، سرما، گرما، تشعشعات و ارتشاعات
- مهندسی مکانیک
- مهندسی صنایع
- طراحی صنعتی
- طراحی اطلاعات
- فیزیولوژی
- روان شناسی کاربردی؛ یادگیری، خطاهای انسانی، مهارتها و تفاوتها
حرکت شناسی - روانشناسی اجتماعی: ارتباطات انسانی، گروهها و رفتار جمعی
پنج ساعت و نیم از بهرهوری کارمندی که درد دارد کسر میشود! گاهی این درد بخاطر صندلی نامناسب است.
یکی از مهمترین بخشهای ارگونومی محیط کار یا فیزیکی صندلی اداری است. اما صندلی اداری با طراحی اصول ارگونومیک و ضمانت کم پیدا میشود! کار را به کاردان بسپارید. برای خرید صندلی ارگونومیک با 36 ماه ضمانت و 10 سال خدمات پس از فروش به صفحه خرید صندلی ارگونومیک مراجعه کنید
انواع ارگونومی از فیزیکی تا شناختی و سازمانی
انجمن بینالمللی ارگونومی، سه دسته اصلی ارگونومی فیزیکی، شناختی و سازمان را برای انواع ارگونومی تعیین کرده است. ارگونومی در هر بخش زندگی انسان نقش پررنگی دارد و خواهد داشت.
قبل از خواندن این بخش به این آمارها دقت کنید. علم ارگونومی باعث کاهش 70 تا 84 درصدی اختلالات اسکلتی-عضلانی است. همچنین 75 تا 90% هزینههای سلامتی را کاهش میدهد. و در نهایت باعث افزایش 91 درصدی عملکرد شغلی است، افزایش 4.4 درصدی تولید و راندمان کاری از تاثیر ارگونومی است.
ارگونومی فیزیکی یا Physical Ergonomics
در ارگونومی فیزیکی طراحی محصولات و چگونگی تاثیر آنها در شرایط جسمی انسان بررسی میشود. در این ارگونومی شرایط فیزیولوژیکی و بیومکانیکی انسان ملاک اصلی است. این ارگونومی به دنبال شکل صحیح بدن یا حالت طبیعی در هنگام فعالیتهای فیزیکی یا برخورد با ابزار است.
یکی از توصیههای ارگونومی فیزیکی در هنگام نشستن این است که زاویه کمر 105 تا 110 درجه باشد.
حفظ حالت s یا گودی کمر در هنگام نشستن، خم نکردن کمر در هنگام برداشتن چیزی از زمین، حفظ حالت طبیعی گردن، تغییر حالت در هنگام نشستن طولانی مدت مثالهای از این ارگونومیک است. ارگونومیک فیزیکی بیشتر در محیط کاری تمرکز دارد.
یکی از مهمترین موارد ارگونومی فیزیکی چطور نشستن روی صندلی اداری است. به همین دلیل همین حالا مقاله طرز صحیح نشستن روی صندلی اداری را بخوانید.
تاثیر ارگونومی صندلی بر کارمندان
صندلی ارگونومیک تاثیر زیادی در بهرهوری انسانها در محیط کار دارد. از طرفی صندلی ارگونومی هم در بخش ارگونومی فیزیکی و هم در بخش ارگونومی محیط کار بسیار تاثیر گذار است. صندلی ارگونومیک واقعی شما را واقعا مجبور به درست نشستن میکند.
در تحقیقی مشخص شد که درست نشستن در صندلی که ارگونومیک است حدود 40% فشار روی دیسک کمر را کم میکند.
اما صندلی طبی یا ارگونومی چیست و چه ویژگیهایی دارد؟ در مقاله صندلی طبی چه ویژگی هایی دارد؟ به ویژگیهای اصلی یک صندلی ارگونومیک اشاره میکنیم.
ارگونومی محیط کار Workplace Ergonomics
ارگونومی محیط کار طبق تعریف موسسه سلامت و ایمنی شغلی آمریکا؛ علم سازش یا انطباق محیط کار و نیازهای شغلی با ظرفیت کارکنان است. ارگونومی کار بیشتر برای تضمین سلامت و مقابله با مشکلات اسکلتی-عضلانی است. هدف Workplace Ergonomics راحتتر کردن محیط کار برای کارکنان است یعنی کار با ظرفیتهای ما انطباق دارد.
طراحی مشاغل مبتنی با توانایی انسانی باعث افزایش بهرهوری و ایمنی هرچه بیشتر کارکنان میشود. ارگونومی کار یک رابطه دوسویه مفید هم برای کارکنان و هم برای کسبوکار است.
مزایای این ارگونومی به شرح زیر است.
- کاهش هزینه ها
- افزایش بهره وری
- افزایش کیفیت محصولات
- بهبود تعامل کارکنان با یکدیگر
- افزایش ایمنی و آسودگی
با رعایت اصول ارگونومی در محیط کار، هزینههای مراقبت از سلامت خود و کارمندان تان را کاهش دهید و در کنار افزایش تولید محصول، به بهبود کیفیت محصولات نیز کمک کنید.
یکی ار راهکارهای اجرا ارگونومی محیط کار یا فیزیکی استفاده از صندلی ارگونومی در محیط کار است. اما این صندلی ارگونومیک چیست و چه ویژگیهایی دارد؟ جواب این سوالات را در مقاله صندلی ارگونومیک چیست؟ بخوانید.
ارگونومی شناختی یا Cognitive Ergonomics
ارگونومی شناختی مرتبط با مغز و ذهن انسانها است. در این ارگونومی فرآیندهای ذهنی مثل حافظه، قدرت استدلال و حافظه چون بر تعاملات انسانی و سیستم تاثیر گذار است، اهمیت دارد. پردازش ذهنی، حافظه، دانش و درک انسانی در این ارگونومی اهمیت دارد.
به طور خلاصه این ارگونومی مربوط به توانایی ذهنی انسان در پردازش اطلاعات و دادهها است. موضوعاتی که در این ارگونومی بررسی میشود به شرح زیر است.
- تصمیمگیری
- عملکرد ماهرانه
- تعاملات میان انسان و کامپیوتر
- قابلیت اطمینان
- استرس کاری
- آموزش
مهمترین هدف ارگونومی شناختی راهکارهایی برای کمک به انسانها برای نگهداری اطلاعات و دیتاها است.
ارگونومی سازمانی یا Organzational Ergonomics
ارگونومی سازمانی یا کلان برخلاف ارگونومی فیزیکی مرتبط با راحتی و بهرهوری یک فرد نیست، بلکه Organizational Ergonomics به کل محیط کار یا اصطلاحا سازمان و سیستم ارتباط دارد. در این ارگونومی سعی در بهبود کارگروهی، ارتباطات، افزایش خروجی یا بهروری سازمان در نهایت بهبود محصولات و کیفیت کار است. در اینجا باید سازمان را طوری طراحی کنیم که در آن محیط خروجیهای هدف یا مطلوب نا بدست بیاید.
عناوین مرتبط با ارگونومی سازمانی به شرح زیر است.
- بهبود ارتباطات
- مدیریت منابع انسانی یا کارکنان
- طراحی کار و فعالیتهای سازمان
- طراحی زمان کار موثر
- کار گروهی
- طراحی مشارکتی یا کار گروهی
- ارگونومی جمعی
- دورکاری
- در نهایت مدیریت کیفیت محصول یا فرآیند کار
مثل اینکه زندگی خودمان را باید ارگونومی کنیم! تا درد عضلانی، اسکلتی و با عدم بهرهوری دست و پنچه نرم نکنیم.
ارگونومی راهی برای جلوگیری از آسیبهای روحی، روانی و جسمی کارمندان
ارگونومی در همه جا حضور دارد! ارگونومی علمی است که به دنبال حفظ سازمان، اسکلت و عضلات انسان و حافظه و مغز اوست. در این فرآیند ایمنی و سلامت کار و سلامت اسکلتی و عضلانی منایع انسانی تضمین میشود.
در این مقاله به بررسی چیستی ارگونومی، انواع ارگونومی و هدف و مزایا ارگونومیک پرداختیم. اگر باز هم سوالی راجعبه ارگونومی چیست در ذهن خود دارید. در بدیدگاه سوالات، نظرات و تجربیات خود را برای راشن ارسال کنید.
هر تولید کننده صندلی قادر به ساختن صندلی ارگونومی نیست! کار را به کاردان بسپارید یا بهر بگوییم به راشن بسپارید!
شرکت تولید مبلمان اداری راشن، بر روی تمامی محصولات خود ۳۶ ماه ضمانت و ۱۰ سال خدمات پس از فروش ارائه میکند. صندلی اداری ارگونومیک راشن، دارای ۲۴ مدل چرم و ۱۶ مدل پارچه و همچنین ۲۴ مدل چرم و پارچه قابل سفارش است.